مقدمه
امروزه شبکه های اجتماعی به بخش جدایی ناپذیر زندگی رومزه انسانی تبدیل شده است.میزان استفاده از شبکه های اجتماعی و هم چنین حجم کاربران این شبکه ها در سراسر جهان گواهی بر این مدعا است. شمار کثیری از کاربران با اهداف مختلف در شبکه های اجتماعی مجازی عضو شده و به فعالیت های گوناگون می پردازند. با توجه به افزایش تصاعدی کاربران شبکه های اجتماعی و کارکردهای آن نمی توان از تأثیراین شبکه ها غافل ماند. یکی از ویژگی های مهم شبکه های اجتماعی این است که به مکانی برای اشتراک گذاری تبدیل شده اند. تنوع کاربران و مطالب و موضوعات به اشتراک گذاشته شده در شبکه های اجتماعی بسیار زیاد بوده، از این رو می توان به اهمیت و ضرورت این شبکه ها به عنوان ابزاری در راستای جهت دهی و شکل دهی به افکار عمومی توجه نمود. اهمیت موضوع، زمانی بیشترمی شود که بدانیم درصد عظیمی از مخاطبان این رسانه ها را جوانان تشکیل می دهند که از نظر توسعه، مهمترین سرمایه انسانی هر کشور تلقی می شوند.
نقش شبکه های اجتماعی در کشور عراق با توجه به ترکیب جمعیتی این کشور که جوانان بخش اعظم آن را تشکیل می دهند نقش بسیار پر رنگ و تاثیرگذاری می باشد.افزایش سالانه شمار کاربران شبکه های اجتماعی در عراق و هم چنین افزایش تاثیرگذاری شبکه های اجتماعی در انعکاس رویدادهای این کشور و هم چنین شکل دهی به افکار عمومی مردم عراق نمایانگر اهمیت فزاینده شبکه های اجتماعی در این کشور است.در نگاشت پیش رو به بررسی وضعیت شبکه های اجتماعی در کشور عراق با نگاهی آماری خواهیم پرداخت.
شبکه های اجتماعی در عراق[۲]
بر اساس آمار منشر شده از سوی پایگاههای اینترنتی چون دیتا ریپورتال میزان کاربران شبکه های اجتماعی در کشور عراق بالغ بر ۲۵ میلیون نفر می باشد. که این میزان کاربر حدود ۶۱.۴ درصد جمعیت عراق را تشکیل می دهد.در زمینه میزان تغییرات سالانه شمار کاربران شبکه های اجتماعی در عراق باید به این نکته اشاره کرد که روندی روبه افزایش و صعودی است و میزان کاربران شبکه های اجتماعی در عراق در ژانویه ۲۰۲۱در مقایسه با با ژانویه ۲۰۲۰ میلادی ۱۹ درصد افزایش داشته است که این میزان حاکی از افزایش ۴ میلیون نفری کاربران شبکه های اجتماعی در این کشور است.بخش اعظم دسترسی به شبکه های اجتماعی از طریق گوشی های همراه صورت می پذیرد و حدود ۹۹.۷ درصد کاربران معادل ۲۴.۹۳ میلیون نفر از طریق گوشی های همراه خود به این شبکه ها دسترسی می یابند.
در زمینه شبکه های اجتماعی در عراق باید به این نکته اشاره شود که برخی از شبکه های اجتماعی مانند فیس بوک در مقایسه با دیگر شبکه های اجتماعی از محبوبیت و کاربرد بیشتری برخوردار است که در ادامه به تفکیک به بررسی وضعیت شبکه های اجتماعی در عراق خواهیم پرداخت.
فیس بوک:شبکه اجتماعی محبوب عراقی ها
فیس بوک محبوبترین شبکه اجتماعی کاربران عراقی است به گونه ای که این شبکه اجتماعی در مقایسه با دیگر شبکه های اجتماعی در عراق بیشترین میزان کاربر را دارد.فیس بوک در عراق در حال حاضر بالغ بر ۲۰ میلون کاربر دارد که از این میزان ۷۴.۶ درصد مردان و ۲۵.۴ درصد کاربران را زنان تشکیل می دهند.میزان استفاده از این شبکه اجتماعی به صورت سالانه رو به افزایش بوده و میزان کاربران فیس در ژانویه ۲۰۲۱ به نسبت ماه مشابه در سال ۲۰۲۰ با تغییر ۵.۳ درصدی مواجه شده است که این امر به معنای اضافه شدن ۱ میلیون کاربر جدید عراقی به این شبکه اجتماعی است.به صورت تقریبی تمام دسترسی کاربران عراقی به فیس بوک از طریق گوشی های همراه صورت می پذیرد(۹۹.۷ درصد دسترسی)
اینستاگرام:دومین شبکه اجتماعی محبوب در عراق
اینستاگرام دومین شبکه محبوب اجتماعی عراقی ها به شمار می رود.میزان کاربران عراقی این شبکه اجتماعی بالغ بر ۱۳ میلیون کاربر است.از این میزان ۶۶.۷ درصد کاربران را مردان و ۳۳.۳درصد کاربران را زنان تشکیل می دهند. میزان استفاده از این شبکه اجتماعی به صورت سالانه رو به افزایش بوده و میزان کاربران اینستاگرام در ژانویه ۲۰۲۱ به نسبت ماه مشابه در سال ۲۰۲۰ با تغییر ۸.۳ درصدی مواجه شده است که این امر به معنای اضافه شدن ۱ میلیون کاربر جدید عراقی به این شبکه اجتماعی است.
فیس بوک مسنجر
پیام رسان فیس بوک که در سطح کلان زیر مجموعه شبکه اجتماعی فیس بوک به شمار می رود به عنوان یک شبکه ارتباطی مورد علاقه کاربران عراقی بوده است.میزان کاربران عراقی پیام رسان فیس بوک بالغ بر ۱۷ میلیون کاربر بوده که ۷۴.۱ درصد را مردان و ۲۵.۹ درصد را زنان تشکیل می دهند.پیام رسان فیس بوک در واقع یک شبکه ارتباطی میان کاربران بوده و فضای برای به اشتراک گذاری مطالبی چون عکس،فیلم و ... به کار نمی رود.
لینکدین
لینکدین به عنوان یک شبکه اجتماعی مورد توجه بخشی از کاربران عراقی فضای مجازی قرار گرفته است اگر چه این شبکه اجتماعی در مقایسه با دیگر شبکه های اجتماعی کمترین میزان کاربر یعنی معادل ۱.۲ میلیون نفر را دارد. میزان استفاده از این شبکه اجتماعی به صورت سالانه تغییری نداشته است.۹۰.۲ درصد کاربران این شبکه اجتماعی را مردان و ۹.۸ درصد کاربران را زنان تشکیل می دهند.
اسنپ چت
اسنپ چت بعد از اینستاگرام سومین شبکه محبوب اجتماعی در عراق به شمار می رود.اسنپ چت بالغ بر ۱۱.۲۵ میلون نفر کاربر در عراق دارد که از این میزان ۵۳.۷ درصد کرابران را مردان و ۴۴.۱ درصد کاربران را زنان تشکیل می دهند. میزان استفاده از این شبکه اجتماعی به صورت سالانه رو به افزایش بوده و میزان کاربران اسنپ چت در ژانویه ۲۰۲۱ به نسبت ماه مشابه در سال ۲۰۲۰ با تغییر ۱۷.۲ درصدی مواجه شده است که این امر به معنای اضافه شدن ۱.۷ میلیون کاربر جدید عراقی به این شبکه اجتماعی است.
توئیتر
توئیتر نیز یکی از شبکه های اجتماعی مورد استفاده کاربران عراقی است.توئیتر در مقایسه با دیگر شبکه های اجتماعی در عراق کاربر چندانی نداشته و در رده های پایانی جدول شبکه های اجتماعی مورد استفاده و بازدید کاربران عراقی قرار گرفته است.میزان کاربران عراقی توئیتر بالغ بر ۱.۳ میلیون نفر بوده که از این میزان ۹۵.۴ درصد را مردان و ۴.۶ درصد را زنان تشکیل می دهند. میزان استفاده از این شبکه اجتماعی در ژانویه ۲۰۲۱ به نسبت ماه مشابه در سال ۲۰۲۰ تغییری نداشته است.
فرجام سخن
بررسی وضعیت شبکه های اجتماعی در عراق نمایانگر میزان اهمیت و هم چنین تاثیرگذاری این شبکه های در رویدادهای این کشور است.بررسی رتبه بندی شبکه های اجتماعی در عراق بیانگر میزان توجه و هم چنین محبوبیت شبکه های اجتماعی در میان کاربران عراقی است.با توجه به محبوبیت شبکه اجتماعی فیس بوک در عراق باید سرمایه گذاری ویژه ای در حوزه این شبکه اجتماعی صورت پذیرد و بخشی از فعالیت های رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بغداد در راستای گسترش فعالیت های خود در این شبکه اجتماعی محبوب باشد.سرمایه گذاری و گسترش فعالیت های فرهنگی در فضای شبکه های اجتماعی چون اینستاگرام و اسنپ چت با توجه به میزان کاربران عراقی این شبکه های اجتماعی ارزشمند و تاثیرگذار خواهد بود.
[۱] آمارهای درج شده در این گزارش از سایت دیتا ریپورتال که مرجع و اطلس جامع اطلاعات پیرامون فضای اینترنت،فضای مجازی و شبکه های اجتماعی در سراسر جهان است اخذ شده است.آمارهای درج شده در این گزارش در آدرس زیر قابل دسترسی است:
Datareportal.com/reports/digital-۲۰۲۱-iraq
[۲] بدیهی است که این گزارش در پی بررسی میزان استفاده برنامه و اپلیکشین های ارتباطی چون واتس آپ،تلگرام و وایبر در میان کاربران عراقی نبوده و تمرکز بر روی شبکه های اجتماعی که برای همگان قابل مشاهده بوده و مکانی برای اشتراک گذاری مطالب مختلف چون فیلم،عکس و ... بوده است صورت پذیرفته است.بدیهی است میزان استفاده از برنامه های ارتباطی یاد شده بالا است و شاید اغراق نباشد که میزان آن را معادل کل کاربران اینترنت در عراق که بالغ بر ۳۰ میلیون نفر است بدانیم.
نظر شما